Sukha betekent zoveel als ‘goede ruimte’, ‘goede plek’, ‘geluk’ of ‘gemak’.
Het is het tegenovergestelde van ‘dukha’: ‘slechte plek’, wat ook vaak met ‘lijden’ wordt vertaald. En in de Yoga Sutra’s van Patanjali (een ‘Yoga- klassieker’ ), wordt het in een sutra over yoga houdingen gebruikt met het tegenpool ‘sthira’ : Sthira- sukham- asanam – de houding is vast en aangenaam – over deze combinatie een ander keer zeker meer!
Vandaag , aan het begin van de zomervakantie van een intensief jaar en nog midden in de corona crisis , en in mijn (hatha) lessen van afgelopen week wil(de) ik de aandacht graag vooral op dit ‘sukha’ brengen.
We proberen in yoga altijd in contact te blijven met ‘sukha’, met lichtheid, plezier, gemak (wat iets anders is dan gemakzucht). Maar op dit moment kunnen we er wellicht een extra portie ervan gebruiken.
Mini- oefening voor meer sukha:
Ga in een ontspannen houding zitten, maak contact met je lichaam en de grond onder je voeten, voel in je lichaam, voel in je hart en laat dan op je gezicht een klein glimlach verschijnen. Observeer wat dit doet met de gewaarwoordingen van je innerlijk landschap. Kun je een subtiele verschuiving opmerken?
Als het je helpt kun je naast te glimlachen ook aan iets of iemand denken, waar je blij van wordt, waar je hart van opent: dat kan een persoon zijn, maar ook een dier, een plek ik je huis of de natuur, waar je je helemaal op je gemak voelt. Neem de tijd hiervoor. En voel wat denken aan deze persoon/ dier/plek je voor een gevoel geeft in je lichaam, in het gebied rond je hart.
Adem rustig door en laat je lichaam helemaal volstromen met dit gevoel.
Neem gedurende de dag af en toe pauze. Stop waarmee je bezig bent en glimlach naar jezelf toe (met of zonder beeld erbij, wat voor jou werkt)
Gek, zo doen alsof je glimlacht en dat dat dan iets zou moeten veranderen?
Het is wetenschappelijk onderzocht en bewezen, dat onze gezichtsuitdrukking, zelfs zonder de intentie om te glimlachen, invloed heeft op onze waarneming:
“Pak een potlood en klem dit tussen uw tanden, met het gummetje naar rechts en de punt naar links. Hou het potlood nu naar voren, met het gummetje tussen uw lippen. U was er zich misschien niet van bewust, maar bij de ene actie kreeg u een glijmach en bij de andere een frons. Aan studenten werd gevraagd om de humor van cartoons uit Gary Larsons ‘The Far Side’ te waarderen terwijl dez een potlood in hun mond moesten houden. Degene met de ‘lachende’ uitdrukking vonden de cartoons grappiger dan degene die door de potlood een frons kregen. In een ander experiment rapporteerden mensen wier gezicht een frons had gekregen (door hun wenkbrauwen samen te drukken) een sterkere emotionele respons op verontrustende beelden van uitgehongerde kinderen, ruziënde mensen en slachtoffers van ongelukken’ ” (D. Kahneman: Ons feilbare denken).
Dus ook: een gefronst voorhoofd/ een zorgelijke gezichtsuitdrukking zal invloed hebben op jou perceptie van de wereld. Regelmatig stil te staan en te voelen of je je gezicht, je kaken, het gebied tussen je wenkbrauwen kunt ontspannen is ook een manier voor minder ‘duikha’ en meer ‘sukha’.
Toen ik laatst door een parkje wandelde, een beetje mijmerend over ‘sukha’, zag ik voor me een licht, donzig, zacht ganzenveertje. Ik heb het meegenomen en in mijn kamer opgehangen, als herinnering voor mezelf aan de lichtheid van ‘sukha’.
NB: een paar stappen verder moest ik erg opletten, om niet in ganzenpoep te trappen, zo aards is de werkelijkheid dan ook weer…:)